TỦ SÁCH PHÁP LUẬT TẠI DOANH NGHIỆP – MÔ HÌNH CẦN ĐƯỢC NHÂN RỘNG

Với nỗ lực đa dạng hoá hình thức tuyên truyền pháp luật lao động trong công nhân lao động, Liên đoàn Lao động tỉnh đã thí điểm xây dựng Tủ sách pháp luật lao động tại một số doanh nghiệp. Tuy chỉ là thí điểm, nhưng qua tìm hiểu thực tế cho thấy đây là một kênh thông tin quan trọng, một hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật hiệu quả đến người lao động.

Công nhân Công ty TNHH EMMA đọc sách báo tại Tủ sách pháp luật của công ty

Thực trạng người lao động không thể tự bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của mình, thậm chí nhiều trường hợp do bị đối tượng xấu xúi dục, kích động dẫn đến vi phạm pháp luật một phần do nguyên nhân từ thiếu hiểu biết pháp luật hoặc nhận thức pháp luật của người lao động chưa cao. Do vậy, công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật lao động luôn là yêu cầu cấp thiết đặt ra cho tổ chức công đoàn, nhất là Công đoàn cơ sở trong các donh nghiệp. Hiện nay, các cấp Công đoàn trong tỉnh thực hiện nhiều hình thức tuyên truyền pháp luật khá phong phú, đa dạng đáp ứng được nhu cầu của người lao động như: tuyên truyền miệng, tờ rơi, pa – nô, áp phích, hệ thống loa phát thanh cơ sở, qua các phương tiện thông tin đại chúng, xây dựng tủ sách, ngăn sách pháp luật .v.v… mỗi hình thức tuyên truyền có những ưu điểm riêng phù hợp với điều kiện của từng doanh nghiệp.

Hiện nay, phần lớn người lao động làm việc theo dây chuyền, sản xuất theo ca nên ít có điều kiện tìm hiểu, nghiên cứu pháp luật lao động. Trong khi nhiều doanh nghiệp chưa quan tâm, tạo điều kiện về thời gian, địa điểm để công đoàn tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người lao động. Xuất phát từ thực tế, Ban Tuyên giáo và nữ công Liên đoàn Lao động tỉnh tham mưu Ban Thường vụ cho thí điểm xây dựng Tủ sách pháp luật phục vụ nhu cầu tra cứu, tìm hiểu thông tin pháp luật của người lao động. Những doanh nghiệp được chọn thí điểm gồm: Tập đoàn Mỹ Lan, Công ty TNHH Yazaki EDS Việt Nam – Trà Vinh, Chi nhánh Công ty CP may XNK Mỹ Tho, Công ty TNHH Yinshin, Công ty CP Dược phẩm TV-Pharm và Công ty TNHH EMMA.

Chị Lê Thị Mộng Huyền, công nhân công ty TNHH Yazaki EDS Việt Nam – Trà Vinh cho biết, công nhân chúng em có rất nhiều câu hỏi kiến thức có liên quan đến quyền và lợi ích của mình như tiền lương, chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp… nhưng không biết hỏi ai. Nay có tủ sách pháp luật được đặt ngay tại xưởng làm của công ty nên chúng em có điều kiện tìm hiểu trong giờ nghĩ trưa, hoặc muốn thì mượn về nhà xem cũng được. Nhiều bạn bè của em đọc nhưng không hiểu hết đã đến hỏi cán bộ phụ trách và được giải thích tận tình. Theo em, việc có Tủ sách pháp luật là cần thiết, tuy nhiên cần bổ sung thêm một số loại sách, tạp chí về chăm sóc sức khoẻ, làm đẹp, cẩm nang sống… để nội dung phong phú và thu hút nhiều người đến tìm đọc.

Trong giai đoạn thí điểm, Liên đoàn Lao động tỉnh thông qua các kênh Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Sở Tư pháp, Bảo hiểm xã hội tỉnh… để trang bị sách, báo cho các tủ sách, mỗi tủ sách được trang bị 30 đầu sách, tài liệu các loại, chủ yếu là sách về pháp luật lao động, pháp luật công đoàn, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, tài liệu về phòng chống tác hại của thuốc lá, phòng chống ma tuý, kiến thức về sức khoẻ sinh sản… Ông Huỳnh Văn Khương, Chủ tịch Công đoàn cơ sở Công ty TNHH EMMA cho biết, hiện nay, có rất nhiều thông tin từ điện thoại thông minh, truyền hình, báo chí… nên những tài liệu trang bị cho tủ sách pháp luật tại Công ty TNHH EMMA phải là những loại sách, tài liệu thật sự cần thiết đáp ứng nhu cầu tìm hiểu thông tin pháp luật cho người lao động.

Ông Mai Anh Tác, Chủ tịch Công đoàn Khu Kinh tế cho biết, tuỳ điều kiện mỗi doanh nghiệp mà việc bố trí sắp sếp địa điểm Tủ sách khác nhau nhằm tạo điều kiện thuận lợi để người lao động có thể tìm hiểu như bố trí tại nhà ăn, tại xưởng… Việc quản lý các đầu sách báo cũng rất thuận tiện, trên tinh thần tự giác, tự phục vụ là chính, ai có nhu cầu đọc tại chỗ cứ việc đến Tủ sách tìm tài liệu mình cần, đọc xong tự giác trả lại chỗ củ. Ai có nhu cầu mang về nhà tìm hiểu cũng được.

Bên cạnh những thuận lợi trên, việc quản lý, khai thác Tủ sách pháp luật đang tồn tại những khó khăn nhất định. Ông Huỳnh Văn Khương cho biết, qua phản ánh của anh chị em công nhân cho thấy nhu cầu tìm hiểu pháp luật là có thật, nhưng một số loại sách hiện nay nội dung còn hạn chế, chủ yếu trích dẫn điều luật chung chung trong khi những gì người lao động cần tìm hiểu là những vấn đề rất thực tế, rất cụ thể thì không tìm được. Mặt khác, đọc một điều luật không phải ai cũng hiểu nội hàm của nó. Một khó khăn khác là việc bố trí các Tủ sách pháp luật ở đâu cho hợp lý. Tại nhiều doanh nghiệp, nội quy không cho phép người lao động mang sách vào xưởng trong thời gian làm việc, còn bố trí tại nhà ăn cũng khó do công nhân chỉ có ít thời gian nghĩ trưa nên cũng không có nhiều thời gian đọc sách…

Mặc dù một số tủ sách hiện nay đang được thí điểm triển khai nhưng theo chúng tôi đã có kết quả bước đầu, những hạn chế chủ yếu do cách bố trí, quản lý ở một số nơi chưa hợp lý, nội dung đầu sách còn đơn điều… đây là những khó khăn, tồn tại có thể giải quyết được. Trên cơ sở kết quả hoạt động tại những Tủ sách thí điểm, Ban Tuyên giáo và nữ công sẽ tổng hợp, phân tích những thuận lợi, khó khăn, những mặt làm được, những hạn chế, rút kinh nghiệm báo cáo Ban Thường vụ Liên đoàn Lao động tỉnh để có giải pháp phát huy hiệu quả và nhân rộng mô hình Tủ sách pháp luật tại doanh nghiệp.

Bài, ảnh: TRÍ DŨNG